- Σαβοΐα
- (Savoie). Ιστορική περιοχή της νοτιοανατολικής Γαλλίας, που αντιστοιχεί σήμερα στους δυο νομούς της Σαβοΐας και της Άνω Σαβοΐας.
Εκτείνεται από τη λίμνη της Γενεύης, στα σύνορα με την Ελβετία, στα Β, ως το ορεινό συγκρότημα Ταμπόρ στα Ν, και από τον υδροκρίτη των Δυτικών Άλπεων, που αντιστοιχεί στην πολιτική μεθόριο με την Ιταλία (Κοιλάδα της Αόστης και Πεδεμόντιο) στα Α, ως την κοιλάδα του Ροδανού στα Δ, και περιλαμβάνει τις Άλπεις της Σαβοΐας και μέρος των Κραιγείων, με τους ορεινούς όγκους του Βανουάζ και του Λευκού Όρους και τις κοιλάδες των Ιζέρ, Αρκ, Αρβ και των παραποτάμων τους.
Η περιοχή, της οποίας όλα τα νερά αποστραγγίζει ο Ροδανός, έχει κλίμα τυπικά αλπικό με αρκετά δροσερά καλοκαίρια, χειμώνες ψυχρούς και άφθονες βροχοπτώσεις και ορισμένους μήνες επικρατούν οι χιονοπτώσεις.
Κυριότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές είναι από παράδοση η κτηνοτροφία βοοειδών και προβατοειδών και η εκμετάλλευση των δασών, στις οποίες προστέθηκαν, σε πρόσφατους χρόνους, η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και η τουριστική κίνηση, που σήμερα αντιπροσωπεύει τη σημαντικότερη πηγή εισοδήματος για τον πληθυσμό. Δεν λείπουν όμως βιομηχανικά συγκροτήματα, σημαντικά ιδιαίτερα στους τομείς ειδών διατροφής, μεταλλουργίας και χημικών προϊόντων, συγκεντρωμένα κατά το μεγαλύτερο μέρος στα μεγαλύτερα κέντρα. Μέτριο ενδιαφέρον παρουσιάζει η γεωργία, εξαιτίας των κλιματικών χαρακτηριστικών της περιοχής και της σχετικής σπανιότητας των πεδινών εκτάσεων· καλλιεργούνται κυρίως πατάτες, κριθάρι, βρώμη, στάρι, κτηνοτροφές, φρούτα και κηπευτικά.
Κυριότερα κέντρα είνα τα Ανεσύ και Σαμπερύ. Το Ανεσύ (49 965 κάτ.), πρωτεύουσα του νομού Άνω Σαβοΐας (4.388 τ. χλμ.), είναι σπουδαίο βιομηχανικό κέντρο και πολυσύχναστο θέρετρο, στη βορειοδυτική όχθη της ομώνυμης λίμνης· η πόλη, στην οποία δεσπόζει ο πύργος, διατηρεί στον αρχαιότερο πυρήνα της, μεσαιωνικής εποχής, διάφορα αξιόλογα κτίρια, μεταξύ των οποίων το Παλαί ντε λ’ Ιλ και το γοτθικό καθεδρικό ναό. Το Σαμπερύ (53.427 κάτ.), πρωτεύουσα του νομού Σαβοΐας (6.028 τ. χλμ.), είναι σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο στο νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής· υπήρξε πρωτεύουσα του δουκάτου της Σαβοΐας από το 13o ως το 16o αι. και είναι γνωστή για το Μουσείο Καλών Τεχνών και μερικά αξιόλογα μνημεία, μεταξύ των οποίων ο γοτθικός καθεδρικός ναός και ο πύργος των δουκών της Σαβοΐας. Άλλα μεγάλα κέντρα είναι: η Εβιάν -λε - Μπαιν και Τονόν - λε - Μπαιν, δυο γραφικές και κομψές λουτροπόλεις και θέρετρα στη γαλλική όχθη της λίμνης Λεμάν το Σαμονί -Mov - Μπλανκ, σπουδαίο κέντρο ορειβασίας και χειμερινών σπορ στην κοιλάδα του Αρβ και στους πρόποδες του Λευκού Όρους· η Αλμπερτβίλ, που ιδρύθηκε από τον Κάρολο Αλβέρτο το 1835, και η Μουτιέ (5.000 κάτ.), και οι δυο στην κοιλάδα του Ιζέρ· η Αιξ - λε - Μπαιν, περίφημος ιαματικός σταθμός, γνωστός από τους ρωμαϊκούς χρόνους με το όνομα Aquae Allobrogum, σε ωραία τοποθεσία πάνω σ’ ένα λόφο που δεσπόζει της ανατολικής όχθης της λίμνης Μπουρζέ· η παλαιά πόλη Σαιν - Ζαν - ντε - Μωριέν, και η Μοντάν, βιομηχανικό κέντρο στην έξοδο της σήραγγας της Φρεζύς, και οι δυο στην κοιλάδα του Αρκ.
Η Σαβοΐα, ιστορική περιοχή της νοτιοανατολικής Γαλλίας, περιλαμβάνει μεγαλοπρεπείς όγκους των Άλπεων, όπως τη Γκραντ-Σαρτρέζ.
Ιστορικό κτίριο που στεγάζει την τοπική διοίκηση της Σαβοΐας (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.